Të pavërtetat e reagimit institucional. Policia e Shtetit ‘bën maksimumin’ për të garantuar të drejtat e barabarta për romët, egjiptianët dhe LGBTI’

Qeveria deklaron se Policia e Shtetit po “bën çmos” për të garantuar të drejta të barabarta për komunitetet rome, egjiptiane dhe LGBTI.

Pas një raporti të botuar nga Komisioni Evropian kundër Racizmit dhe Intolerancës (ECRI), autoritetet shqiptare iu përgjigjën shumë kritikave.

Shumë pika shqetësuese përgjatë raportit përfshijnë një mungesë të përgjithshme veprimi ose përparimi nga autoritetet në luftën kundër intolerancës. Raporti zbuloi se veçanërisht individët LGBTI dhe anëtarët e komunitetit Rom dhe Egjiptian janë diskriminuar vazhdimisht në të gjitha nivelet e shoqërisë.

Sa i përket krimit të urrejtjes, ata mbrojtën pozicionin e tyre duke thënë se nuk kishte raste të regjistruara të krimit të urrejtjes ndaj anëtarëve të komunitetit LGBTI gjatë vitit 2018-2019. 

Por gjatë vitit 2019 pranë Aleancës Kundër Diskriminimit LGBTI, janë në total 304 raportime të dhunës (psikologjike, fizike dhe seksuale) me bazë orientimin seksual dhe identitetin gjinor. Nivelet e larta të homofobisë kanë sjellë që mbi 50% të personave LGBTI  që kanë raportuar, përjetojnë në mënyrë sistematike dhunë (psikologjike, fizike dhe seksuale).

Nisur nga të dhënat e grumbulluara, nga 304 raste në total 152 prej tyre kanë përjetuar dhunë fizike, si:  dëmtuar ose vjedhur (4 raste);  Rrahur(13 raste); Shkelmuar (9 raste);  Shtyrw/goditur/tërhequr (105 raste);  Larguar nga vendi i punës (6 raste);  Përzënë nga ambienti ku jetojnë (12 raste);  Sulmuar me armw apo sende të forta (3 raste).

65 raste nga 304 totali raportojnë që kanë përjetuar dhunë seksuale; si ngacmim seksual (22 raste); Përdhunim (6% e rasteve); shfrytëzim për të kryer marwdhënie seksuale (6 raste); prekje kundër dëshirës (18 raste); Përdhunim i mbetur në tentativë (3 raste); Detyrim për të parë materiale pornografike (6 raste); Alkolizuar/droguar kundër dëshirës (4 raste);

Ata gjithashtu thanë që nuk ka raste kur oficerët e policisë kanë përdorur dhunë ose kanë diskriminuar komunitetin LGBTI, por ama nuk adresuan faktin që shumë anëtarë të komunitetit nuk i raportojnë incidentet në polici, sepse janë injoruar, dekurajuar ose diskriminuar në të kaluarën, apo thjesht, nuk besojnë se policia do të bëjë diçka. 

Për këtë arsye Aleanca Kundër Diskriminimit LGBTI bën me dije se:

5-raste  kanë raportuar dhunën te drejtuesi i institucionit ku ndodhi dhuna.

15-raste Në polici ( 6 raste janë  orientuar  nga Aleanca LGBT për të raportuar pranë policisë)

10-raste Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi (6 raste prej tyre i ka ndihmuar Aleanca LGBTI me asistencë ligjore për të raportuar)

4-raste Avokati i Popullit (2 prej rasteve i ka orientuar Aleanca LGBTI për të raportuar drejt Avokatit të Popullit)

Qeveria tha që modulet e trajnimit policor janë azhornuar bazuar në aktet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut dhe antidiskriminimit me një fokus të veçantë te anëtarët e komunitetit LGBTI.

Nisur nga të dhënat e grumbulluara nga Aleanca Kundër Diskriminimit LGBTI, vetëm 4 raste (12%) kanë marrë zgjidhje; 7 raste (20%) deklarojnë që janë në proces, 23 raste (65%) nuk kanë marrë zgjidhje, si dhe 1 rast (3%) nuk është deklaruar. Siç  vihet re, pjesa më e madhe që kanë raportuar dhunën nuk kanë marrë zgjidhje. Kjo sjell që në vazhdimësi ky  fakt të ndikojë në uljen e besimit për të deklaruar në vazhdimësi.

Sipas përgjigjes së tyre, vetëm dy ankesa të “gjuhës së urrejtjes” janë adresuan nga AMA për emisione televizive. E para mori një gjobë, e dyta u paralajmërua të mos përsëriste veprimin. Komenti nuk adresoi çështjen e zyrtarëve publikë dhe anëtarëve të qeverisë të cilët shpesh përfshihen në gjuhë të urrejtjes nëpër forume publike.

Sipas rekordeve të prganizatave tona, në dy ankesa të bëra nga ana jonë gjatë vitit 2019 pranë AMA, në asnjë prej përgjigjeve të marra nuk rezulton dënimi me gjobë i subjektit të transmetimit.

Shkaqet  e mos raportimit në institucionet përkatëse që garantojnë mbrojtjen dhe sigurinë e personave të komunitetit LGBTI janë të shumta si: 

• Frika që kanë për të dalë hapur për orientimin seksual dhe identitetin gjinor. (41% e rasteve)
• Mungesa e besimit në institucione. (27% e rasteve)
• Procedurat janë të zgjatura dhe aspak ndihmuese. (12% e rasteve)
• Eksperiencë jo-pozitive e shokëve dhe shoqeve që kanë raportuar më herët. (11% e rasteve)
• Mungesa e informacionit rreth procedurave. (6% e rasteve)
• Ka raportuar më herët dhe nuk ka marrë zgjidhje. (3% e rasteve)

Sipas tyre Policia e Shtetit ka “krijuar kontakte” dhe ka bashkëpunuar me drejtuesit e Komunitetit LGBTI, me qëllim që të zhvillojnë aktivitetet e tyre në vende publike, në mënyrë të veçantë marshimin e Krenarisë. Ata thanë se nuk ka pasur “shkelje të rendit apo incidente të tjera në lidhje me veprimtarinë e anëtarëve të këtij komuniteti”.

Duam të ritheksojmë se kontakti i Policisë me organizatat LGBTI nuk mjafton, për aq kohë sa besimi te institucionet vijon ende të jetë tepër i ulët. Pikat e kontaktit për rastet e dhunës me bazë diskriminimin për shkak të orientimit seksual apo identitetit gjinor duhen vendosur në komisariate dhe zyrat e institucioneve ligj-zbatuese.

Për sa i përket veprës penale të “nxitjes së urrejtjes ose mosmarrëveshjes”, vetëm 7 vepra penale janë identifikuar gjatë vitit 2019, me 13 autorë krimi. Në vitin 2018, vetëm 6 vepra penale janë identifikuar me 13 autorë krimi dhe nuk është bërë asnjë ndjekje penale. Kur bëhet fjalë për veprën penale të “kërcënimit me motive racizmi dhe ksenofobie përmes një sistemi kompjuterik” është identifikuar vetëm një rast në vit, gjatë viteve të fundit. Është bërë një ndjekje penale.

Krime të tjera përfshirë shpërndarjen e materialeve raciste përmes sistemit kompjuterik dhe fyerje për motive raciste apo ksenofobike përmes kompjuterit, ka patur 0-2 raste në vit me vetëm një ndjekje penale.

Qeveria injoroi shqetësimet për dëbimet e familjeve rome dhe egjiptiane, përfshirë përdorimin e forcës së tepërt dhe gazit lotsjellës. Ajo gjithashtu injoroi faktin që ECRI theksoi se ata nuk kishin ndjekur procedurat ligjore kur dëbuan banorët nga Bregu i Lumit.

Ata pretenduan se “qytetarët nuk do të detyrohen të largoheshin nga shtëpitë e tyre derisa të sigurohej një zgjidhje adekuate për ta në kuadër të programit të strehimit social”. Ka pasur raste të shumta kur e kundërta ka ndodhur në Tiranë dhe jo vetëm, gjatë viteve të fundit.

Qeveria nuk adresoi asnjë nga sugjerimet që lidhen me martesën brenda të njëjtit seks apo njohjen administrative të ricaktimit gjinor.

Përparimet e fundit në fushat ligjore dhe të politikave ende nuk kanë gjetur zbatim konkret në terren për personat LGBTI.  

Në përmbyllje, vlen të përmendet dhe fakti se qeveria shqiptare ka kundërshtuar publikisht dhe në mënyrë zyrtare ndryshimin e Kodit të Familjes për njohjen e bashkëjetesës dhe martesës brenda seksit, duke kundërshtuar dhe rekomandimet e Këshillit të të Drejtave të Njeriut të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB), pjesë e mekanizmit UPR.

Në reagimin zyrtar të Shqipërisë në sesionin e 42-të të Këshillit shkruhet: “Në lidhje me ndryshimet e Kodit të Familjes për të siguruar njohje ligjore për partneritetin dhe bashkimin civil të personave të seksit të njëjtë siç thuhet konkretisht në rekomandimet e mësipërme, Qeveria e Republikës së Shqipërisë aktualisht nuk po planifikon (për 4 vitet e ardhshme) propozime për të përfshirë këto ndryshime në Kodin e Familjes

Burimi: exit.al

Plotësimi i shifrave të denoncimeve në institucione të ndryshme janë marrë nga raporti vjetor i Aleanca Kundër Diskriminimit LGBT per 2019.