Nga: Thaisa Semenova
Lotët rrodhën në fytyrën e Margaryta Chornobryvets teksa hynte në një bujtinë refugjatësh në Krakov, Poloni.
16-vjeçarja nga Kievi, tani ishte e sigurt nga bombat dhe raketat e lëshuara nga presidenti rus Vladimir Putin në Ukrainë më 24 shkurt, por e dëshpëruar passi u nda nga familja e saj.
“Nëna ime më solli në Krakov, e zuri gjumi pak dhe u kthye në Ukrainë për të ndihmuar fëmijët e tjerë. Atje qëndruan vëllai dhe babai. Unë jam me motrën time, e cila arriti të ikë më herët pasi ishte në Lviv. Nuk mund të besoj se e gjithë kjo është e vërtetë”, tha ajo për Kyiv Independent më 27 shkurt.
Grabitësit u përpoqën të sulmonin Margarytën dhe nënën e saj disa herë gjatë udhëtimit të tyre 28-orësh në kufirin polak, duke u përpjekur të bllokonin rrugën e tyre në autostradë në mënyrë që të mund të vidhnin makinën.
Ata u shmangën banditëve, por përfundimisht u desh të linin makinën në qytetin kufitar Grushiv dhe të bënin pjesën tjetër të udhëtimit në këmbë. Vija deri në kufi shtrihej me kilometra dhe nuk lëvizte për orë të tëra.
Agjencia e Kombeve të Bashkuara për Refugjatët (UNHCR) tha se deri më 28 shkurt se rreth 520,000 njerëz ishin larguar nga Ukraina drejt vendeve kufitare si Polonia, Hungaria, Moldavia, Rumania dhe Sllovakia që nga fillimi i pushtimit rus.
Mijëra të tjerë ende po përpiqen të kalojnë kufijtë e bllokuar, duke pritur në të ftohtë me orë të tëra me makina ose në këmbë me vetëm sendet minimale që kanë arritur të marrin në shtëpitë e tyre.
Ndër ata që ikën në Poloni ishte Anastasiia Kotenko, 25 vjeç, e cila mbajti në krahë djalin e saj gati dy vjeç për pesë orë, ndërsa ecte 11 kilometra në këmbë deri në kufi.
Burri i saj i çoi ata nga kryeqyteti I Ukrainës në kufi në ditën e parë të luftës. Rruga zgjati pothuajse një ditë pasi në qytetet që kalonin kishte granatime të vazhdueshme dhe atyre u duhej të ndërronin vazhdimisht rrugën e tyre.
Anastasiia u përpoq të qëndronte e qetë para djalit të saj që ai të mos mërzitej, por ajo nuk mundi ta mbante veten.
Kur më në fund mbërritën pranë kufirit, Anastasiia nuk mundi as të përqafonte të shoqin për lamtumirë. Ajo tha se njerëzit lejoheshin të kalonin kufirin në grupe prej 20-30 personash dhe të huajt trajtoheshin në mënyrë të tmerrshme – ata shtyheshin dhe askush nuk u përpoq të komunikonte me ta.
“Në një farë mënyre, ne depërtuam. Nuk më lejuan as të përqafoja burrin tim për lamtumirë, sepse turma thjesht më shtyu jashtë. Menjëherë pas nesh, porta u mbyll. Burri im u shty dhe i bërtitën.”
Ajo i tha Kyiv Independent se shumë vullnetarë sollën ushqim, ilaçe dhe batanije të ngrohta për refugjatët ukrainas në anën polake të kufirit. Disa prej tyre ofruan një udhëtim falas në qytete të tjera në Poloni dhe ndihmuan të gjenin një vend për të qëndruar.
“Kjo nuk është asgjë në krahasim me luftën, por është shumë në krahasim me jetën tonë të qetë,” tha ajo.
Ata që nuk zotërojnë makina kanë kërkuar rrugën e tyre për në Poloni me trena.
Lyubava Boiko nga Ternopil vendosi të largohej nga vendi më 25 shkurt, duke sjellë me vete qenin e saj. Kur arriti në stacion, ajo dëgjoi njoftimin se treni nuk do të shkonte në Poloni. As tjetri nuk shkoi, kështu që ajo hipi në atë për në Lviv, duke shpresuar se mund të kapte një tren tjetër atje.
Ajo tha se kishte alarm ëpr sulme ajrore, përmes sirenave, por shumë njerëz refuzuan të fshiheshin në strehë, në mënyrë që të mos humbnin vendin e tyre në linjën e trenit.
Kur Lyubava u kthye nga streha, edhe më shumë njerëz ishin në platformë.
“Mendova se njerëzit thjesht nuk do të futeshin në platformë dhe do të binin në pistë.”
Sipas saj, njerëzit filluan t’i bërtasin njëri-tjetrit dhe madje të përlesheshin fizikisht për vende në tren. Oficerët e policisë po ndihmonin fëmijët të ngriheshin brenda, por disa prej tyre më pas kuptuan se nënat e tyre kishin mbetur në platformë.
“Është kaq e frikshme kur një fëmijë qëndron në mes të këtij kaosi dhe nuk e kupton se çfarë po ndodh,” shtoi ajo.
Më në fund, Lyubava arriti të hipte në tren.
“Nga dritarja, pashë njerëzit që nuk arritën të hipnin në tren. Pikërisht në atë moment u shpërtheva dhe qava.”/ Përshtati në shqip HistoriaIme, kyivindependent.com
Historiaime.al është një zë i pavarur në mbrojtje të të drejtave të njeriut. Ne raportojmë si për shkeljet e të drejtave të njeriut ashtu edhe për histori njerëzore që i promovojnë këto të drejta. Ky projekt synon të ndryshojë qëndrimet jo fort etike karshi të drejtave të njeriut nga ana e medias kombëtare si ajo e shkruar, ashtu edhe ajo vizive dhe media e re online.