Alice Taylor-Çfarë është një familje?

Nga Alice Taylor

Kam pesë vjet që jetoj në Shqipëri dhe kam kuptuar se koncepti i familjes është diçka që shqiptarët e kanë shumë të dashur. Kjo është e admirueshme në shumë mënyra, por kjo nuk do të thotë se është pa toksicitetin e saj.

Unë do t’ju jap një shembull.

Në fillim të vitit, po kërkoja të blija një pronë me financim nga një bankë lokale. Unë iu drejtova disa huadhënësve dhe u paraqita atyre kursimet e mia të jetës, vërtetimin e punësimit dhe dokumente të tjera të nevojshme. Një bankë më tha, pa dyshim, se si nënë e pamartuar, kërkesa ime do të refuzohej automatikisht sepse bordi preferon t’u japë hua “familjeve të vërteta”. Kjo sepse ata janë “tradicionalë” dhe si dikush që jeton prej pesë vitesh këtu, “duhet ta dish si janë shqiptarët”.

Fjalët “familje të vërteta” më tingëllonin në vesh kur u largova nga ndërtesa duke u ndjerë e poshtëruar dhe sikur dikush të më kishte goditur me grusht në stomak. Pas reflektimit të mëvonshëm, kuptova se sa thelbësisht i gabuar ishte arsyetimi i tyre.

Ata do të ishin të lumtur që unë të isha hipotetikisht në një martesë ligjore jofunksionale, madje edhe abuzive me dikë që nuk funksionon, thjesht për të shënuar kutinë e tyre. Koncepti i një gruaje të pamartuar që dëshironte të blinte një pronë në të drejtën e saj, ishte i paimagjinueshëm dhe i turpshëm.

Për më tepër, më bëri të mendoj për këtë nocion të një “familjeje të vërtetë”. Kjo është një ide për të cilën kam dëgjuar mjaft shpesh, zakonisht në lidhje me debatin nëse njerëzit LGBTIQ duhet të lejohen të martohen, të kenë fëmijë ose të birësojnë.

“Por ata nuk janë një familje e vërtetë”, qajnë ata duke shtrënguar perlat e tyre.

“Do të shkatërrojë kuptimin e familjes së vërtetë,” thonë të tjerë ndërsa përpiqen të ndërhyjnë në jetën private të njerëzve që nuk i kanë takuar kurrë.

Në mendjen time, ky koncept i një “familjeje të vërtetë” është me të meta dhe nuk ka një përkufizim uniform. Nuk mund të themi se e vetmja dhe më e mira e familjes së vërtetë është ajo mes një burri dhe një gruaje, të cilët janë të martuar, kanë fëmijë dhe jetojnë së bashku përgjithmonë, sepse kjo është kategorikisht e pavërtetë.

E ashtuquajtura familje bërthamë është rrënuar vazhdimisht nga një gamë e gjerë problemesh. Dhuna në familje, abuzimi psikologjik, përdhunimi, abuzimi me fëmijët, toksiciteti, pabesia, mungesa e dashurisë, mosbesimi dhe madje urrejtja – lista vazhdon. Të gjithë ne njohim njerëz që janë edukuar në këto situata dhe nëse jemi të sinqertë, shumë prej nesh do ta pranojnë se kemi përjetuar të paktën një prej tyre nga dora e parë në familjen tonë.

Pra, pse po përpiqemi të mbrojmë këtë ide mashtruese se çfarë është dhe duhet të jetë një ‘familje e vërtetë’? Pse po e vendosim në një piedestal mbi çdo lloj familjeje tjetër? Pse insistojmë që faktorët e heteroseksualitetit, martesës, monogamisë dhe qëndrimit përgjithmonë bashkë janë të vetmit faktorë që meritojnë respekt?

Si shoqëri, si në Shqipëri ashtu edhe jashtë Shqipërisë, duhet të ripërcaktojmë se cilat janë cilësitë e një “familjeje të mirë”. Atëherë, ne duhet të përpiqemi ta promovojmë atë.

Unë besoj se duke vepruar kështu, ne do të shihnim një rënie të martesave të detyruara dhe të rregulluara, aborteve selektive, dhunës në familje duke përfshirë përdhunimin dhe abuzimin emocional, madje edhe divorcin. Duke i shtyrë njerëzit në kuti në të cilat natyra njerëzore nuk mund të futet, ne po e përçajmë shoqërinë tonë, duke rezultuar në mjerimin e anëtarëve të saj, madje edhe në vdekje.

Cilët faktorë e bëjnë një familje?

Unë besoj se një “familje e vërtetë” duhet të bazohet në tërheqjen dhe pëlqimin reciprok të dy individëve mbi moshën 18 vjeç. Martesat e detyruara dhe të rregulluara janë ende aktuale. Njerëzit martohen pasi janë takuar vetëm dy herë, dhe të tjerëve u ndalohet të martohen me ato që duan, sepse familja nuk e konsideron partnerin të denjë.

Baza më e fortë për një marrëdhënie dhe një familje të ardhshme është ajo e dy individëve të rritur, të dakordësuar, të informuar dhe të dashuruar, pavarësisht seksit apo gjinisë.

Një pjesë tjetër thelbësore e një familjeje të vërtetë është respekti i ndërsjellë. Respekti që çdo anëtar është një individ me të drejtat, opinionet, preferencat dhe jetën e tij. Ky respekt duhet të ruhet në çdo kohë dhe gjithashtu duhet të fitohet dhe mbahet, jo vetëm të supozohet sepse ju ndodh që ndani të njëjtin shtrat ose ADN.

Gatishmëria për të qenë pjesë e një familjeje ose prindi është gjithashtu integrale. Jo të gjithë duan të bëhen prindër, dhe shumë gra dhe burra detyrohen ta bëjnë këtë për shkak të presionit familjar dhe pritshmërive të shoqërisë. Kjo rezulton në pakënaqësi dhe depresion dhe mund të shfaqet në dhunë dhe forma të tjera të sjelljes abuzive. Jo të gjithë janë të gatshëm apo të aftë për të qenë prindër dhe duke i detyruar ta bëjnë këtë, rrezikojmë t’i ekspozojmë këto çështje, kryesisht në dëm të fëmijëve.

Besimi dhe ndershmëria janë gjithashtu pjesë kyçe e jetës së shëndetshme familjare. Të gjitha palët duhet t’i besojnë njëri-tjetrit dhe të jenë të sinqertë në çdo kohë. Nuk duhet të ketë xhelozi apo sjellje shtrënguese, asnjë mbajtje sekrete dhe besim se individi tjetër është një prind, partner dhe person i mirë.

Ata që përfshihen në një familje të vërtetë duhet të jenë gati të ndajnë barrën në mënyrë të barabartë. Kjo përfshin punën për të sjellë të ardhura, ndihmën për punët si gatimi, pastrami, DIY dhe, natyrisht, ndarjen e barabartë të detyrës së rritjes së fëmijëve. Nëse pjesa më e madhe e përgjegjësisë bie vetëm mbi një person dhe tjetri nuk plotëson mungesën e tyre në një farë mënyre, ajo pushon së qeni një familje dhe bëhet një marrëdhënie parazitare.

Së fundmi, por jo më pak e rëndësishme, është thelbësore që personat e përfshirë në familje të punojnë së bashku për të ofruar siguri. Kjo siguri është financiare, emocionale dhe fizike dhe vlen për të gjithë në njësinë familjare. Familja duhet të jetë një vend i sigurt për çdo anëtar, ku ata mund të ndjehen të dashur, të mbështetur dhe të kujdesur për ta, duke dhënë të njëjtën gjë në këmbim.

Këto janë cilësitë dhe faktorët që besoj se përbëjnë një familje. Ata nuk kanë seks apo gjini dhe mund të sigurohen nga vetëm një person, dy apo edhe më shumë. Ato mund të jepen nga ata që mund të mos kenë lidhje gjaku si prindër birësues, ose partnerë të të njëjtit seks. Ato mund t’I jenë besuar edhe nga një nënë ose baba beqare, një çift i martuar, bashkëjetues të thjeshtë, halla ose tezja, kushërinjtë, gjyshërit, apo edhe miqtë e familjes.

“Familja e vërtetë” nuk ka të bëjë me seksin apo edhe gjakun e të përfshirëve. Ka të bëjë me atë se kush mund t’i sigurojë dashurinë dhe sigurinë që i nevojiten një fëmije dhe anëtarëve të tjerë të asaj familjeje. Është koha që të largohemi nga ky mirazh i një “familjeje të vërtetë” që përbëhet vetëm nga një burrë dhe një grua të martuar. Ndërsa ka shumë shembuj të mirë për këtë atje, ka edhe shumë të meta.

Të besosh në këtë “familje të vërtetë” do të thotë se ka mijëra njerëz të bllokuar në martesa abuzive dhe pa dashuri, ka fëmijë që vuajnë abuzimin nga anëtarët e familjes dhe shumë të tjerë që tolerojnë sjellje toksike për dekada vetëm sepse dhunuesi i tyre është familja. Është gjithashtu arsyeja pse ka shumë burra të martuar pakënaqur në televizionin shqiptar “pa shtyllë kurrizore”, të cilët fshehin identitetin e tyre të vërtetë, por kërkojnë të lidhen me një djalë tjetër, ndërsa gruaja e tyre e varfër qan për të fjetur çdo natë dhe toleron zhgënjimin e tij që manifestohet si dhunë.

Familja është një vend ku dashuria dhe respekti mbajnë peshën maksimale, pavarësisht nëse është një burrë dhe një grua, dy burra, dy gra ose një prind i vetëm. Dashuria është dashuri, dhe kur bëhet fjalë për kujdesin dhe edukimin e brezit të ardhshëm, kjo është gjithçka që ka rëndësi./ HistoriaIme