Reagimet ndërkombëtare për mbrojtjen e Teatrit Kombëtar

Pas përplasjeve mes autoriteteve dhe aktivistëve për mbrojtjen e godinës së Teatrit Kombëtar, Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit ka dërguar një letër drejtuar Sekretarit të Përgjithshëm të OSBE-së, Thomas Greminger, ku i kërkonin që në takimet që po zhvillon në Tiranë të takohet dhe me ta.

Aleanca shprehet në letër e shqetësuar për Teatrin Kombëtar dhe vendimin e qeverisë, ndërkohë që ka publikuar edhe përgjigjen e sekretarit të përgjithshëm të OSBE, Geeminger.

Sipas përgjigjes së publikuar nga AMT, zyrtari i lartë i OSBE thotë se pas ankesës që ka bërë Presidenti në Gjykatën Kushtetuese, palët duhet të presin vendimin.

“Ne e mirëpresim këtë qëndrim të z. Greminger dhë jemi tërësisht dakord me të. Krijimi i një sistemit funksional të drejtësisë, së bashku me dy gjykatat e larta në vend, atë Kushtetuese dhe të Lartë, është hapi i parë i domosdoshëm për gjykimin e çështjeve publike. Ashtu siç kemi thënë prej kohësh, pa një shqyrtim normal në Gjykatën Kushtetuese çdo veprim ndaj godinës është i jashtëligjshëm dhe kriminal.”, shkruan Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit, duke falenderuar Greminger për përgjigjen ndaj kërkesës së tyre.

Ndërsa për mbrojtjen e Teatrit Kombëtar në korrikun e vitit të shkuar ka reaguar dhe Europa Nostra, organizata më e madhe dhe më e vjetër në Evropë për mbrojtjen e historisë dhe trashëgimisë kulturore. Në një letër publike të drejtuar autoriteteve shqiptare dhe ambasadores së atëhershme të BE-së në Tiranë Romana Vlahutin, Europa Nostra e konsideron Teatrin si një vepër me vlera të mëdha kulturore dhe rëndësi arkitekturore për të gjithë Evropën.

Ndërkohë disa muaj më parë, në një shkrim të publikuar në disa media lokale, për Teatrin Kombëtar ka reaguar dhe drejtori i Akademisë së Arteve në Firence, një nga institucionet më me peshë në Evropë përsa i përket arteve dhe trashëgimisë kulturore.

“.. përtej çdo leximi politik, këtu nuk bëhet fjalë për çështje nostalgjikësh, aq më pak nga ana ime, por thjesht për mbrojtjen e një koncepti të thjeshtë: shtresëzimi historik i arkitekturës.

Forca e historisë së Mesdheut qëndron, përveç të tjerash, pikërisht tek ky shtresëzim historik. Është ky që i ka bërë të mëdha arkitekturat që lidhin detin me tokat e kësaj zone.

Mjafton të udhëtosh sot në territoret  e vendeve me ekonomi në zhvillim për të konstatuar se çfarë turpi po ndodh nën një heshtje absolute. Po shkatërrohen qytete të tëra duke u zëvendësuar me arkitektura kontemporane, absolutisht anonime dhe pa asnjë karakter identitar.” shkruan Claudio Rocca në reagimin e tij.

Është kjo që më shqetëson: aftësia për të shkatërruar, ky mallkimizim i kujtesës historike që ka pushtuar vende të ndryshme të botës, në garë se kush të bëjë gjëra më moderne, më inovative.

Ndërkohë që policia është tërhequr dhe aktivistët vijojnë protestat e tyre të pandërprera prej ditësh tashmë, është bërë thirrje për vazhdimin e pranisë së qytetarëve në ambjentet e Teatrit, duke penguar autoritetet me zbatimin e planeve të tyre deri në një vendim të formës së prerë nga Gjykata.